بررسی کارایی انواع تله ها برای مطالعه جمعیت پروانه مینوز برگ گوجه فرنگی tuta absoluta (meyrick)(lep.,gelechiidae)

پروانه مینوزبرگ گوجه فرنگی tuta absoluta (meyrick) ،یکی ازآفات جدیدگوجه فرنگی است که هر ساله خسارت سنگینی را به مزارع گوجه فرنگی در تمام نقاط دنیا وارد می کند. لذا این پژوهش با هدف بررسی وضعیت پرواز پروانه مینوز برگ گوجه فرنگی در دو منطقه گوگان و خسروشهر جهت تعیین اوج پرواز و همچنین تعیین بهترین تیمار ارتفاع، رنگ و نوع تله جهت کنترل این آفات در منطقه گوگان و خسروشهرآذربایجان شرقی در سال 1391 صورت گرفت. این پژوهش به صورت 3 آزمایش مجزا پیاده گردید. بررسی نتایج حاصل از آزمایش اول نشان داد که اختلاف معنی داری بین تیمارهای مختلف ارتفاع تله از نظر تعداد شکار پروانه مینوز در بازه زمانی مختلف وجود داشت و بیشترین میانگین شکار این آفت در تله هایی بود که در نزدیک سطح کانوپی گوجه فرنگی (ارتفاع یک متری از سطح زمین) قرار داشتند. همچنین بررسی نتایج حاصل از آزمایش دوم نشان داد که میانگین تعداد شکار در تله های زرد رنگ بیشتر از سایر تیمارهای رنگ تله (سبز، سفید و بی رنگ) بود و با سایر تیمارها اختلاف معنی داری در تمام بازه های زمانی مورد مطالعه داشت. مقایسه نسبی تعداد شکار به ازای هر تله در دو تله مکفیل و فرولایت نشان داد که تعداد پروانه مینوز برگ گوجه فرنگی شکار شده توسط تله فرولایت در تمام بازه های زمانی به میزان قابل توجه ای بیشتر از تله مکفیل بود. به طور کلی، براساس نتایج حاصل از این آزمایش استفاده از تله دلتای زرد رنگ یا تله فرولایت در نزدیک سطح کانوپی (ارتفاع تقریبی یک متری) می تواند به طور معنی داری سبب کاهش جمعیت پروانه مینوز برگ گوجه فرنگی و به طبع آن کاهش خسارت ناشی از آن در مزارع گوجه فرنگی گردد. همچنین بررسی مقایسه میانگین تعداد شکار پروانه مینوز برگ گوجه فرنگی در دو منطقه گوگان و خسروشهر حاکی از آن بود که در هر دو منطقه با نزدیک شدن به انتهای فصل رشد، میزان پرواز و به طبع آن میزان شکار آن رو به افزایش است که این افزایش در هر دو منطقه به شدت متأثر از تغییرات عوامل محیطی بویژه دما بوده و بیشترین میزان پرواز این آفت در دماهای 23-22 درجه سلسیوس می باشد.